Αγοράζοντας τα λαχανικά στην εποχή τους εξοικονομούμε χρήματα και με την αποθήκευσή τους έχουμε φρέσκα και ποιοτικά προϊόντα για μεγάλο διάστημα.
Για να ψύξουμε ολόφρεσκα λαχανικά χρειαζόμαστε
- Μια μεγάλη κατσαρόλα με βραστό νερό
- Ένα μεγάλο μπολ με κρύο νερό
- Ειδικές σακούλες τροφίμων και γυάλινα βάζα, σε διάφορα μεγέθη
- Ένα ρολόι για να κρατάμε χρόνο
Μικρά μυστικά επιτυχίας
- Είναι σημαντικό όταν καταψύχουμε λαχανικά να μην είναι πολύ ώριμα αλλά φρέσκα και σφιχτά
- Όταν θα χρησιμοποιήσουμε τα λαχανικά που ψύξαμε, πρέπει να θυμηθούμε ότι τα περισσότερα μαγειρεύονται και χωρίς απόψυξη
- Αν από τη στιγμή που ρίξαμε τα λαχανικά στην κατσαρόλα, το νερό κάνει να βράσει παραπάνω από 1’, αυτό σημαίνει ότι έχουμε βάλει πολλά λαχανικά στην κατσαρόλα μας!
Συμβουλές
- Οι καταψύκτες πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασίες κάτω από -18°C.
- Σε αντίθεση με τα ψυγεία, οι καταψύκτες βαθιάς κατάψυξης πρέπει να γεμίζονται πολύ, καθώς αυτό επιτρέπει στον καταψύκτη να λειτουργήσει καλύτερα.
- Αποφύγετε να τοποθετείτε τα καυτά τρόφιμα κατευθείαν στον καταψύκτη, καθώς αυτό θα αυξήσει τη θερμοκρασία του καταψύκτη και μπορεί να έχει επιπτώσεις σε άλλα τρόφιμα. Κρυώστε τα τρόφιμα πριν τα καταψύξετε.
- Σιγουρευτείτε ότι τα κατεψυγμένα τρόφιμα είναι εντελώς αποψυγμένα πριν τα μαγειρέψετε. Τα τρόφιμα που έχουν καταψυχθεί και έχουν αποψυχθεί δεν πρέπει να καταψυχθούν άλλη φορά.
Πώς η κατάψυξη συντηρεί τα τρόφιμα και τα διατηρεί ασφαλή;
Η κατάψυξη καθυστερεί την καταστροφή των τροφίμων και τα διατηρεί ασφαλή, παρεμποδίζοντας την ανάπτυξη των μικροοργανισμών και επιβραδύνοντας την ενζυμική δραστηριότητα που προκαλεί την αλλοίωσή τους. Καθώς το νερό στα τρόφιμα μετασχηματίζεται σε κρυστάλλους πάγου κατά τη διάρκεια της κατάψυξης, δεν είναι πλέον διαθέσιμο στους μικροοργανισμούς που το χρειάζονται για την ανάπτυξή τους. Εντούτοις, οι περισσότεροι μικροοργανισμοί, με εξαίρεση τα παράσιτα, παραμένουν ζωντανοί όταν καταψύχονται· συνεπώς, τα τρόφιμα πρέπει να τα χειριζόμαστε με ασφάλεια και πριν την κατάψυξή τους και μετά την απόψυξη.
Πώς επηρεάζει η κατάψυξη την περιεκτικότητα των τροφίμων σε θρεπτικά συστατικά;
Η κατάψυξη έχει πολύ μικρή επίδραση στην περιεκτικότητα των τροφίμων σε θρεπτικά συστατικά. Μερικά φρούτα και λαχανικά τα ζεματίζουμε (τα βυθίζουμε σε βραστό νερό για μικρό χρονικό διάστημα) πριν τα καταψύξουμε, για να αδρανοποιηθούν ένζυμα και ζύμες που θα συνέχιζαν να υποβαθμίζουν την ποιότητα των τροφίμων, ακόμη και στον καταψύκτη. Αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει μερική απώλεια βιταμίνης C (15-20%). Παρά τις απώλειες, τα λαχανικά και τα φρούτα καταψύχονται στην καλύτερή τους κατάσταση αμέσως μετά τη συγκομιδή και είναι συχνά πλουσιότερα σε θρεπτικά συστατικά από τα «φρέσκα» αντίστοιχά τους. Η διαλογή, η μεταφορά και η διανομή των φρέσκων προϊόντων στα καταστήματα μερικές φορές μπορεί να διαρκέσει πολλές μέρες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία μπορεί να χαθούν με αργούς ρυθμούς από τα τρόφιμα. Τα φρέσκα μαλακά φρούτα και τα πράσινα λαχανικά μπορεί να χάνουν καθημερινά μέχρι και το 15% της περιεκτικότητας τους σε βιταμίνη C όταν φυλάσσονται σε θερμοκρασία δωματίου. Κατά τη διάρκεια της απόψυξης υπάρχει μια απώλεια υγρών που περιέχουν υδατοδιαλυτές βιταμίνες και ανόργανα άλατα, τα οποία θα χαθούν κατά το μαγείρεμα, αν τα υγρά αυτά δεν ανακτηθούν.
Υπάρχουν τρόφιμα που δεν πρέπει να καταψύχονται;
Η κατάψυξη μπορεί να καταστρέψει μερικά τρόφιμα, επειδή ο σχηματισμός των κρυστάλλων πάγου προκαλεί θραύση των κυτταρικών μεμβρανών. Αυτό δεν έχει δυσμενείς επιπτώσεις από την άποψη της ασφάλειας (στην πραγματικότητα, σκοτώνονται επίσης και μερικά βακτηριακά κύτταρα)· εντούτοις, τα τρόφιμα χάνουν την τραγανότητα ή τη σκληρότητά τους. Παραδείγματα τροφίμων που δεν επιδέχονται κατάψυξης περιλαμβάνουν τα λαχανικά σαλάτας, τα μανιτάρια και τα μαλακά φρούτα. Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα λίπους, όπως η κρέμα και κάποιες σάλτσες, τείνουν να παρουσιάζουν διαχωρισμό («κόβουν») όταν καταψύχονται. Η κατάψυξη στα ψυγεία των σημείων πώλησης καταψύχει γρήγορα τα τρόφιμα, έτσι ώστε να σχηματίζονται μικρότεροι κρύσταλλοι πάγου. Το γεγονός αυτό προκαλεί μικρότερη ζημιά στις κυτταρικές μεμβράνες και η ποιότητα επηρεάζεται ακόμα λιγότερο.
Πόσο καιρό μπορούν να συντηρηθούν τα τρόφιμα στον καταψύκτη;
Τα τρόφιμα μπορούν να συντηρηθούν χωρίς κανέναν κίνδυνο στον καταψύκτη ενός σπιτιού για 3 έως 12 μήνες, χωρίς να χάσουν την ποιότητά τους. Οι χρόνοι συντήρησης ποικίλλουν ανάλογα με τα τρόφιμα· οι ετικέτες των προϊόντων παρέχουν τις κατάλληλες ενδείξεις του χρόνου συντήρησης.
Το λεξικό των λαχανικών
ΑΓΚΙΝΑΡΕΣ
Αφαιρούμε τα εξωτερικά φύλλα. Πλένουμε και αφαιρούμε τους μίσχους. Ζεματίζουμε για 7’ περίπου και ύστερα δροσίζουμε για άλλα 7’ σε παγωμένο νερό. Στραγγίζουμε. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΓΛΥΚΟΠΑΤΑΤΕΣ
Ξεφλουδίζουμε και κόβουμε τη γλυκοπατάτα σε κομμάτια. Ζεματίζουμε για 3’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3’. Στραγγίζουμε και απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΚΟΛΟΚΥΘΕΣ
Aφαιρούμε τη φλούδα και μαγειρεύουμε σε βραστό αλατισμένο νερό μέχρι να μαλακώσει. Πολτοποιούμε και αφήνουμε να κρυώσει. Ύστερα τοποθετούμε σε τάπερ με άνοιγμα για διαροή αέρα. Διατηρούνται μέχρι 3 μήνες.
Εναλλακτικά, κόβουμε σε κομμάτια και ψήνουμε μέχρι να είναι σχεδόν έτοιμη, τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα. Αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε, τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 3 μήνες.
ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΑ
Καθαρίζουμε καλά και αφαιρούμε όλο το στάχυ. Κόβουμε την κορυφή του καλαμποκιού και πλένουμε πολύ καλά. Ζεματίζουμε λίγα λίγα τα καλαμπόκια ανάλογα με το μέγεθος για 5-7’ ώστε να αποχρωματιστούν. Ύστερα τα παγώνουμε σε κρύο νερό. Στραγγίζουμε και τυλίγουμε κάθε καλαμπόκι σε πλαστικό περιτύλιγμα. Ύστερα τα τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης, αφαιρούμε τον αέρα, τοποθετούμε ετικέτες και σφραγίζουμε καλά. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΚΑΡΟΤΑ
Πλένουμε και ξεφλουδίζουμε τα καρότα. Ύστερα τα κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια. Ζεματίζουμε για 3’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ
Ξεφλουδίζουμε, και κόβουμε σε τετράγωνα ή σε ροδέλες. Τυλίγουμε σε στρώματα με διαφάνεια κουζίνας και τοποθετούμε σε πλαστικό δοχείο, σφραγίζουμε και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται για 3 μήνες.
ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ
Κόβουμε σε κομμάτια 2.5 εκατοστών, χωρίς να ξεφλουδίσουμε. Σοτάρουμε ελαφρά σε λίγο βούτυρο μέχρι να πάρει λίγο χρώμα. Το αφήνουμε να κρυώσει και τοποθετούμε σε πλαστικό τάπερ που έχει άνοιγμα για αέρα. Διατηρούνται μέχρι 3 μήνες.
ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΛΑΧΑΝΑ
Καταψύχουμε μόνο τα μικρά και τραγανά λάχανα. Πλένουμε και κόβουμε σε μικρά κομμάτια. Ζεματίζουμε για 2’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 2’. Στραγγίζουμε και τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΚΟΥΚΙΑ
Αφαιρούμε το κέλυφος και πλένουμε. Ζεματίζουμε σε βραστό νερό για 1,5’. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 1-2’. Τοποθετούμε σε δίσκο ένα μόνο στρώμα και αφήνουμε να παγώσει για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙΑ
Διαιρούμε σε μπουκέτα και πλένουμε καλά. Ζεματίζουμε για 3’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΛΑΧΑΝΑ
Αφαιρούμε τα εξωτερικά φύλλα και πλένουμε το υπόλοιπο. Κόβουμε σε λεπτές φέτες. Ζεματίζουμε για 2’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 2’. Στραγγίζουμε, τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΛΑΧΑΝΑΚΙΑ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ
Αφαιρούμε τα εξωτερικά φύλλα και χαράζουμε ένα σταυρό στο τέλος του στελέχους του βλαστού. Πλένουμε καλά και αποχρωματίζουμε σε βραστό νερό για 3’. Ύστερα τοποθετούμε σε δροσερό νερό για 3’. Στραγγίζουμε και απλώνουμε σε ένα δίσκο ένα μόνο στρώμα. Καλύπτουμε με πλαστική μεμβράνη ώστε να αποφύγουμε την διαροή μυρωδιάς στην κατάψυξη. Το αφήνουμε να κρυώσει για 30’, αφαιρούμε τη μεμβράνη και τα τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΜΠΡΟΚΟΛΑ
Επιλέγουμε τρυφερά μικρά κεφάλια χωρίς λουλούδια όπως και τρυφερούς μίσχους. Πλένουμε καλά και κόβουμε σε κλαδάκια. Ζεματίζουμε σε βραστό νερό για 3’. Και ύστερα για άλλα 3’ σε παγωμένο. Στραγγίζουμε. Απλώνουμε σε δίσκο ένα ενιαίο στρώμα. Καλύπτουμε με πλαστικές μεμβράνες για να μην διαπεράσει η μυρωδιά και απλωθεί σε όλη την κατάψυξη. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΜΕΛΙΤΖΑΝΕΣ
Κόβουμε σε φέτες, πασπαλίζουμε με αλάτι και αφήνουμε να σταθούν για 30’. Στραγγίζουμε τα περιττά υγρά και τηγανίζουμε σε φυτική μαργαρίνη μέχρι να μαλακώσουν. Τις αφήνουμε να κρυώσουν και τις τοποθετούμε σε γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 3 μήνες.
ΜΑΡΑΘΟ
Χρησιμοποιούμε μόνο τα φρέσκα και μικρά στελέχη. Πλένουμε καλά. Ζεματίζουμε για 3’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3’. Στραγγίζουμε καλά. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρείται μέχρι 6 μήνες.
ΜΠΙΖΕΛΙΑ
Απομακρύνουμε το κέλυφος πλένουμε και ζεματίζουμε σε βραστό νερό για 1’. Ύστερα παγώνουμε σε κρύο νερό για 1’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΜΠΑΜΙΕΣ
Πλένουμε και κόβουμε τα κοτσανάκια. Ζεματίζουμε για 3-4’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3-4’. Στραγγίζουμε και τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΠΙΠΕΡΙΕΣ
Πλένουμε καλά, αφαιρούμε τους σπόρους και κόβουμε σε φέτες. Τοποθετούμε σε ένα δίσκο και αφήνουμε να στεγνώσουν για 30’. Βάζουμε τις πιπεριές σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΠΡΑΣΑ
Αφαιρούμε τα εξωτερικά σκληρά φύλλα και πλένουμε καλά το υπόλοιπο. Κόβουμε και αφαιρούμε το πράσινο μακρύ μέρος του στελέχους και ύστερα κόβουμε κατά μήκος το λευκό μέρος στη μέση. Ζεματίζουμε για 3’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 3’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΡΑΔΙΚΙΑ
Πλένουμε καλά. Ζεματίζουμε για 3’. Στραγγίζουμε και τοποθετούμε σε δίσκο μια μόνο στρώση. Το αφήνουμε να κρυώσει για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΣΠΑΝΑΚΙ
Πλένουμε καλά κι ύστερα αφαιρούμε τα φύλλα από τα στελέχη. Ζεματίζουμε μικρές ποσότητες σε βραστό νερό για 1’. Ύστερα παγώνουμε σε κρύο νερό για 1’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσει για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρείται μέχρι 6 μήνες.
ΣΕΛΙΝΟ
Χρησιμοποιούμε τους φρέσκους και τρυφερούς μίσχους. Πλένουμε και κόβουμε σε κομμάτια 2.5 εκατοστών. Ζεματίζουμε για 2’ σε βραστό νερό. Ύστερα τα δροσίζουμε σε παγωμένο νερό για 2’. Απλώνουμε σε ένα δίσκο μια στρώση και αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρείται μέχρι 6 μήνες.
ΣΠΑΡΑΓΓΙΑ
Πλένουμε και αφαιρούμε τα ξυλώδη μέρη καθώς και τις κλίμακες από τις λόγχες. Κόβουμε τα σπαράγγια στα 15 εκ. Και τα αποχρωματίζουμε σε βραστό νερό για 3’. Ύστερα παγώνουμε σε κρύο νερό για 3’. Στραγγίζουμε. Τοποθετούμε σε δίσκους ένα μόνο στρώμα σπαράγγια και τα αφήνουμε να κρυώσουν για 30’. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης ή γυάλινα βάζα, αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε καλά και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 6 μήνες.
ΣΚΟΡΔΑ
Τοποθετούμε τους βολβούς ξεχωριστά σε σακούλες κατάψυξης. Αφαιρούμε τον αέρα, σφραγίζουμε και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρούνται μέχρι 3 μήνες.
ΤΖΙΝΤΖΕΡ
Χωρίζουμε το τζίντζερ σε κομμάτια σαν μικρά πόμολα. Τοποθετούμε σε σακούλες κατάψυξης. Αφαιρούμε τον περιττό αέρα, σφραγίζουμε και τοποθετούμε ετικέτες. Διατηρείται μέχρι 6 μήνες.